ေဒၚလာ ၂ ဘီလီယံတန္တဲ႔မိဘအေမြကုိ ဆုံး႐ႈံးေအာင္လုပ္တဲ႔ ဆင္း(ဂ္) ညီေနာင္

1

မယ္လ္ဗင္ဒါဆင္းနဲ႔ ရွီဗင္ဒါဆင္းတို႔ ညီအစ္ကိုဟာ သူတို႔အဘိုးတည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ကုမၸဏီေၾကာင့္အေမြအေျမာက္အျမားရရွိခဲ့ၿပီး ၂ႏွစ္အၾကာမွာ ယင္းတို႔ရဲ႕အမ်ားနဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့ ကုမၸဏီႏွစ္ခုထိန္းခ်ဳပ္ခြင့္အပါအဝင္ အားလံုးနီးပါးကိုဆံုး႐ံႈးခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔အျဖစ္က မိဘအေမြရတဲ့စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားဆံုး႐ံႈးတာဟာ မ်ိဳးဆက္သံုးဆက္ရဲ႕က်ိန္စာသင့္မႈဆိုတဲ့ အယူအဆကိုေထာက္ခံသလိုျဖစ္ပါတယ္။ မၾကာေသးခင္က သူတို႔ရဲ႕ေနာက္ေၾကာင္းကို ျပန္လည္သံုးသပ္ျခင္းအားျဖင့္ ဝမ္းနည္းစရာေကာင္းေပမယ့္ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိတဲ့ အဲဒီျဖစ္ရပ္မ်ိဳးကိုေရွာင္ရွားဖို႔ သင္ခန္းစာထုတ္ယူလို႔ရပါတယ္။

          ဆင္းညီေနာင္ဟာ ယင္းတို႔အဘိုးဘိုင္မိုဟန္ဆင္းတည္ေထာင္ၿပီး ၁၉၉၉ ခုႏွစ္မွာ ကြယ္လြန္တဲ့ သူတို႔ဖခင္ေဒါက္တာပါဝင္းဒါးဆင္းပဲ့ကိုင္ခဲ့တဲ့ အိႏၵိယထိပ္တန္းအိမ္သံုးေဆးဝါးကုမၸဏီႀကီး  Ranbaxy Laboratories ကို အေမြရသူေတြျဖစ္ပါတယ္။ ကုမၸဏီရဲ႕ ၁/၃ ပံုစီ အေမြရတဲ့ ယင္းတို႔ညီေနာင္ဟာ ၂၀ဝ၈ ခုႏွစ္မွာ သူမ်ားလက္ထဲေရာင္းစားၿပီးေနာက္ ယင္းတို႔ပိုင္တဲ့ Fortis Healthcare နဲ႔ Religare Enterprises ဆိုတဲ့ အမ်ားနဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့ ကုမၸဏီႏွစ္ခုတြဲအျမန္တိုးခ်ဲ႕ေရးအတြက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၾကပါတယ္။ သူတို႔ေဆြမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး သူတို႔ကိုးကြယ္တဲ့ တရားျပဆရာႀကီးဂူရင္းဒါးဆင္းဒီလြန္ဦးစီးတဲ့ မိသားစုတစ္စုပိုင္ကုမၸဏီေတြကို သူတို႔ကေငြအေျမာက္အျမားထုတ္ေခ်းပါတယ္။ ဂူရင္းဒါးဟာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္လည္းျဖစ္ၿပီး အိမ္ၿခံေျမအက်ိဳးေဆာင္လုပ္ငန္းေတြကို က်ယ္ျပန္႔စြာလုပ္ကိုင္ရာမွာ ဆင္းညီေနာင္ရဲ႕ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြကို အဓိကသံုးစြဲပါတယ္။

3          ဒါအျပင္ သူတို႔ဟာ တျခားကုမၸဏီနဲ႔လုပ္ငန္းအေတာ္မ်ားမ်ားကိုလည္း ေငြေခ်းကတိေပးတဲ့ အလုပ္ေတြလုပ္ၾကေသးတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြဟာ ေနာင္တစ္ခါမွာျပန္ၾကည့္ေတာ့အၾကံေပးမွားယြင္းမႈေတြ မ်ားလြန္းတာကိုေတြ႕ရတယ္။ သူတို႔ဟာ မိသားစုလွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္နဲ႔ ႀကီးၾကပ္ေရးတာဝန္ကင္းမဲ့မႈတို႔ကို အေမြဆက္ခံၾကတယ္။ သူတို႔မိသားစုေဆြမ်ိဳးမဟုတ္တဲ့ တျခားအစုရွယ္ယာရွင္ေတြအေပၚ သူတို႔တာဝန္ရွိမွန္းမသိၾကဘူး။ လုပ္ငန္းကို စည္းကမ္းတက်လုပ္ကိုင္ဖို႔ ႀကိဳတင္မျပင္ဆင္ထားခဲ့ဘူး။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္မိုဒီအစိုးရက ကမၻာလံုးဆိုင္ရာစီးပြားေရးနဲ႔ ဘ႑ာေရးကြန္ရက္ေတြကို အိႏၵိယနဲ႔ခ်ိတ္ဆက္ေပးဖို႔ႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ လက္ရွိေခတ္မွာ အဲဒါဟာစိန္ေခၚမႈရွိေနတဲ့ပႆနာတစ္ခုျဖစ္တယ္။

          ဒီကိစၥအတြက္ ဘယ္သူ႔မွာတာဝန္ရွိသလဲဆိုတာေဖာ္ထုတ္ဖို႔ သက္ဆိုင္ရာက တရားဥပေဒနည္းလမ္းျဖင့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးလ်က္ရွိတယ္။ သူတို႔ညီေနာင္က Religare  နဲ႔ RHC ဆိုတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈစီးပြားေရးဦးပိုင္ကုမၸဏီတို႔ရဲ႕ ဥကၠ႒ရာထူးယူထားရတဲ့ ဂူရင္းဒါးရဲ႕တပည့္ဆူနီးဂိုဒဝမ္နီးကို လက္ညႇိဳးထိုးတယ္။ Ranbaxy ပိုင္ရွင္သစ္ကလည္း ယင္းကုမၸဏီေရာင္းခ်စဥ္က ယင္းတို႔ရဲ႕လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဥပေဒပိုင္းအခ်က္အလက္ေတြ ကြယ္ဝွက္ခဲ့တယ္လို႔ စြပ္စြဲတယ္။ ဆူနီးဟာသူတို႔မသိဘဲ ေငြေတြေခ်းခဲ့တယ္လို႔ စြပ္စြဲတယ္။ ဒါအျပင္ ညီျဖစ္သူ ရွီဗင္းဒါးက ယခုျပႆနာဟာ အစ္ကိုျဖစ္သူရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္မွားျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မိမိမွာအျပစ္မရွိေၾကာင္း၊ မိမိက ယင္းကိုကူညီပံ့ပိုးတဲ့ညီငယ္သာျဖစ္ေၾကာင္းေျပာၿပီးျပန္တရားစြဲတယ္။ ကံေကာင္းခ်င္ေတာ့ သူတို႔မိခင္ႀကီးက ေစ့စပ္ညႇိႏိႈင္းခိုင္းလို႔ တရားစြဲမႈကိုျပန္႐ုပ္သိမ္းတယ္။ ဒီဇာတ္လမ္းရဲ႕ လကၡဏာအေတာ္မ်ားမ်ားက တကယ့္ကို အိႏၵိယရုပ္ရွင္ဆန္ေပမယ့္ တတိယမ်ိဳးဆက္လက္ထဲ မိဘပိုင္လုပ္ငန္းေတြလႊဲအပ္ရင္ ဒါမ်ိဳးျဖစ္တတ္တယ္ဆိုတာ တျခားႏိုင္ငံတျခားယဥ္ေက်းမႈနယ္ပယ္ေတြမွာလည္း ေတြ႕ႏိုင္တယ္။

          အထူးသျဖင့္ ေတာင္အာရွ၊ ေတာင္အေမရိက၊ အာဖရိကနဲ႔ ေတာင္ပိုင္းဥေရာပႏိုင္ငံေတြမွာ သူစိမ္းကိုအယံု အၾကည္နည္းၿပီးမိသားစု၊ ေဆြမ်ိဳးနဲ႔ႏွစ္ရွည္မဟာမိတ္အုပ္စုအေပၚသစၥာရွိတဲ့ မိဘအေမြလုပ္ငန္းဆက္ခံသူ အိမ္ေထာင္ဦးစီးတစ္ဦးတည္းကအုပ္ခ်ဳပ္ရင္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒီယဥ္ေက်းမႈေတြဟာ ဩဇာအာဏာ၊ သစၥာခံမႈ၊ လွ်ိဳ႕ဝွက္မႈနဲ႔အျပင္လူေတြကို မယံုၾကည္မႈေတြအေပၚအေျခခံတယ္။ ဆင္းညီေနာင္ရဲ႕ တာဝန္မဲ့မႈကို႐ႈတ္ခ်ျခင္း၊ ဒါမွမဟုတ္ အျပစ္တင္ျခင္းလုပ္မယ့္အစား အလားတူၿပိဳလဲမႈမ်ိဳးေတြကို ေရွာင္ရွားဖို႔ မိသားစုလုပ္ငန္းမွာ ဘာေတြလိုအပ္မလဲဆိုတာ သူတို႔အမွားေတြကိုအသံုးခ်ၿပီး စစ္ေဆးမယ္ဆိုရင္ပိုအက်ိဳးရွိလိမ့္မယ္။ ဆင္းညီေနာင္ရဲ႕ စီးပြားေရးအင္ပါယာႀကီးကိုက်ဆံုးျဖစ္ေစပံုရတဲ့ ရွိရင္းစြဲျပႆနာသံုးမ်ိဳးကို ဆက္လက္ေဖာ္ျပရမယ္ဆိုရင္…

fortis_0

လွ်ိဳ႔ဝွက္မႈလြန္ကဲျခင္း

အေမြဆက္ခံတဲ့လုပ္ငန္းေတြမွာ လွ်ိဳ႕ဝွက္မႈကိုေဇာင္းေပးၿပီး အၾကြင္းမဲ့ယံုၾကည္ခံရတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ကိုအားကိုးတဲ့ယဥ္ေက်းမႈဟာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈကိုေဇာင္းေပးတဲ့ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီမႈေတြေၾကာင့္ အဆင္မေျပေတာ့ဘူး။ အစိုးရနဲ႔လွ်ိဳ႕ဝွက္စြာသေဘာတူညီမႈ ျပဳလုပ္တာေတြအတြက္ ေမးခြန္းထုတ္ခံရၿပီး မိသားစုတစ္ခုတည္းက ပိုင္ဆိုင္ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့လုပ္ငန္းေတြေတာင္ စည္းကမ္းခ်မွတ္ထိန္းသိမ္းခံေနရပါၿပီ။ ဆင္းညီေနာင္က ဒီလြန္မိသားစုကိုယံုၾကည္လို႔ တာဝန္ခံမႈအနည္းငယ္သာရွိတဲ့ အတိုးမဲ့ေငြေခ်းမႈေတြျပဳလုပ္ျခင္းဟာ ပိုႀကီးမားတဲ့တာဝန္ခံမႈရွိၿပီး ပိုပြင့္လင္းတဲ့လုပ္ငန္းသေဘာတူညီမႈေတြေန လက္ေတြေလာကမွာ ေနရာမရေတာ့ပါဘူး။ မိသားစုဝင္ေတြဟာ ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္းႏိုင္တဲ့အျမတ္အစြန္းနဲ႔ ဥစၥာဓနေတြကိုလက္ခံရရွိတဲ့အခါ လွ်ိဳ႕ဝွက္မႈကိုေက်နပ္ၾကၿပီး ကုမၸဏီယိမ္းယိုင္တဲ့အခါ ပဋိပကၡေတြျဖစ္တတ္ၾကပါတယ္။

ခံစားပိုင္ခြင္႕အသိစိတ္

ဆင္းညီေနာင္ဟာ မိုးက်ေရႊကိုယ္ေတြလိုျဖစ္လို႔ အမ်ားျပည္သူဆိုင္ရာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို စီမံခန္႔ခြဲဖို႔လိုအပ္တဲ့ကြ်မ္းက်င္မႈေတြကို ေလ့လာဆည္းပူးေလ့က်င့္ျခင္း ရွိခဲ့ၾကဟန္မတူပါဘူး။ ဒါဟာ သူတို႔ရပိုင္ခြင့္နဲ႔ခံစားပိုင္ခြင့္လို႔မွတ္ယူၿပီး အနာဂတ္မ်ိဳးဆက္နဲ႔ သူတို႔ရဲ႕တျခားရွယ္ယာရွင္ေတြအတြက္ ေကာင္းစြာစီမံခန္႔ခြဲရမယ့္ သူတို႔ရဲ႕တာဝန္ဝတၲရားကို ဥပကၡာျပဳခဲ့ၾကတယ္။ သူမ်ားကိုမယံုၾကည္မႈေၾကာင့္ သူတို႔ကိုးကြယ္တဲ့ တရားျပဆရာႀကီး ဂူရင္းဒါးဆင္းဒီလြန္ကိုအားကိုးရာမွာ ဘယ္လိုအရည္အခ်င္းျပည့္ဝမႈအေတြ႕အႀကံဳ၊ ဒါမွမဟုတ္ တာဝန္ခံမႈေတြလိုအပ္မလဲဆိုတာမစဥ္းစားဘဲနဲ႔ လုပ္ငန္းေငြေတြထုတ္ေခ်းၿပီး ယင္းမိသားစုနဲ႔ စီးပြားေရးဖက္ေတြျဖစ္လာၾကတယ္။ အေရးႀကီးဆံုးက သူတို႔ရဲ႕စီးပြားေရးကို စိန္ေခၚမႈနဲ႔တာဝန္ယူမႈအစား သူ႔ကိုယ္သူတို႔ ေျမပိုင္ရွင္လိုသေဘာထားၾကတာပါ။  ဒီေနရာမွာ သူတို႔ခ်ည္းပဲရွိတာမဟုတ္ပါဘူး။ ေနာက္မ်ိဳးဆက္သစ္ မိသားစုေဆြမ်ိဳးအမ်ားစုဟာ သူတို႔ ရဲ႕အေမြဆက္ခံမႈကိုဆုဖလားတစ္ခုလို သေဘာထားၿပီး ႐ႈပ္ေထြးခက္ခဲတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြေခါင္းေဆာင္မႈဟာ ကမၻာမွာဘယ္အေျခအေနေရာက္ေနၿပီဆိုတာ သူတို႔သတိမထားမိၾကပါဘူး။

2

အုပ္ခ်ဳပ္မႈကင္းမဲ့ျခင္း

မိသားစုစီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခုဟာ မ်ိဳးဆက္အဆင့္ဆင့္လက္ေျပာင္းၿပီး သိပ္ႀကီးမားလာတာနဲ႔အမွ် ယင္းရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈနဲ႔ ႀကီးၾကပ္ေရးတာဝန္တို႔ဟာ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္းရဲ႕ ကြ်မ္းက်င္မႈကို အားကိုးလို႔ မရေတာ့ပါဘူး။ မဟာမိတ္ေဟာင္းေတြကိုသာ ယံုၾကည္ၿပီး ပင္ကိုစြမ္းရည္အသစ္ေတြကို မရွာေဖြတဲ့လူက ဦးေဆာင္သူျဖစ္ခဲ့ရင္ ပိုဆိုးတယ္။ အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးအစားကြဲျပားတဲ့ အမ်ားနဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြရွိေနတဲ့ တတိယမ်ိဳးဆက္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႀကီး တစ္ခုဟာႀကီးၾကပ္ေရးတာဝန္အတြက္ တက္ၾကြတဲ့ ဒါ ႐ိုက္တာအဖြဲ႕ကိုလိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီအဖြဲ႕ထဲမွာ မိသားစုဝင္ေတြ ပါဝင္ေပမယ့္ အေရးႀကီးတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို အကဲျဖတ္ႏိုင္ဖို႔ အေတြ႕အႀကံဳနဲ႔ ကြ်မ္းက်င္မႈေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားရွိတဲ့ အဖြဲ႕ဝင္ေတြလည္း ပါဝင္သင့္ပါတယ္။ အဲဒီလို ဒါ႐ိုက္တာအဖြဲ႕နဲ႔ အႀကံေပးေတြမရွိတဲ့အခါ ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို ခ်ိန္ညႇိဖို႔၊ ဒါမွမဟုတ္ အရွိန္ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔၊ ဒါမွမဟုတ္ စစ္ေဆးဖို႔ ဘယ္နည္းနဲ႔မွမျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ကြ်မ္းက်င္တဲ့ဒါ႐ိုက္တာအဖြဲ႕သာရွိခဲ့ရင္ အိမ္ၿခံေျမေဈးကြက္က်ဆင္းမႈ၊ ဒါမွမဟုတ္ အရွိန္ျမန္ၿပီးက်ယ္ျပန္႔တဲ့ ဆင္းညီေနာင္ရဲ႕လုပ္ငန္းတိုးခ်ဲ႕မႈကိုသတိေပးဖို႔ ႀကိဳျမင္ေကာင္းျမင္လိမ့္ပါမယ္။

4

          ဆင္းညီေနာင္ရဲ႕ ဝမ္းနည္းေၾကကြဲစရာအျဖစ္ကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕အနာဂတ္ဟာ အတိတ္လိုပဲျဖစ္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားတာေၾကာင့္ျဖစ္မယ္။ ဒါမ်ိဳးလုပ္ရပ္ေတြဟာ သူတို႔အေဖနဲ႔ အဘိုးတို႔လို ေခတ္မွာလိုပဲ ေအာင္ျမင္မယ္လို႔ မွတ္ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ ေခတ္ေရစီးေျပာင္းလဲမႈက သူတို႔အေပၚသက္ေရာက္မယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ သူတို႔အေမြရတဲ့ လက္ေတြ႕စီးပြားေရးကို ျပန္လည္စိစစ္သံုးသပ္ရဖို႔ လိုမယ္ဆိုတာကို သေဘာမေပါက္ၾကခဲ့ၾကပါဘူး။ သူတို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို မ်က္စိမွိတ္ယံုၾကည္မႈအရ ခ်မွတ္ မယ့္အစား ဆင္ျခင္ေမွ်ာ္ေတြးမႈနဲ႔ ပညာရွင္ကို ဆည္းပူးၿပီး အၾကံÓဏ္ေကာင္းေတြ ရွာေဖြရယူႏိုင္ခဲ့ရင္ ဒီလိုစီးပြား ေရးကို လက္လႊတ္ေရာင္းခ်လိုက္ရတာမ်ိဳးရွိမွာမဟုတ္ ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔က်ဆံုးမႈဟာ မျဖစ္သင့္မျဖစ္ထိုက္ေပခဲ့မဲ့ ေရွာင္လႊဲလို႔ မရခဲ့ၾကပါဘူး။

 

စုိးညြန္႔ေဇာ္ (၂၀၁၉ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလထုတ္ CEO မဂၢဇင္း Profile)