အခုလက္ရႇိမႇာကေတာ့ Constitution ကုိ ေျပာင္းသင့္တယ္၊ မေျပာင္းသင့္ဘူးဆုိတဲ့ကိစၥက အေရးႀကီး

ေဒါက္တာေအာင္သူရ
CEO (Thura Swiss Ltd)

ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ၊ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ၊ လူမႈေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပုိင္းဆုိင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ စသျဖင့္ အဆင့္ဆင့္ အေျပာင္းအလဲမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ လက္ရွိအစိုးရသက္တမ္း ၅ ႏွစ္တာကာလ၏ ဒုတိယပိုင္း လေပါင္း ၃၀ တြင္ ဦးစားေပး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသင့္သည္မ်ားကို ေဒါက္တာေအာင္သူရ ၊ CEO (Thura Swiss LTD) ႏွင့္  ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။

Constitution ကုိ ေျပာင္းသင့္၊ မေျပာင္းသင့္

အခုလက္ရႇိမႇာကေတာ့ Constitution ကုိ ေျပာင္းသင့္တယ္၊ မေျပာင္းသင့္ဘူးဆုိတဲ့ကိစၥက အေရးႀကီးေနတယ္လို့ထင္ပါ တယ္။ အဲဒါက ၂၀၁၅ ခုႏႇစ္ကုိ မီဖုိ့ဆုိရင္ အခုကတည္းက စၿပီး ျပင္ဆင္မႇျဖစ္မႇာပါ။ Constitution ကုိ ေျပာင္းမယ္လုိ့ ဆံုးျဖတ္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ က်န္တဲ့ Policy ေတြထက္ အဲဒီ ကိစၥကုိ Focusထားၿပီး လုပ္ရမယ့္သေဘာမ်ဳိးရႇိေနပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္အျမင္အရေတာ့ Policyေတြအမ်ားႀကီးကုိ ေျပာင္း တာထက္စာရင္ တစ္ခုခ်င္းစီကုိ အဓိကထားၿပီး ေျပာင္းလဲ တာမ်ဳိးကုိ အားေပးပါတယ္။ Policy တစ္ခုေျပာင္းရင္ Regulation ေတြ ရႇင္းရႇင္းလင္းလင္းျဖစ္ေအာင္လုပ္ၿပီး ေျပာင္းေစခ်င္ပါတယ္။

ကြၽန္ေတာ္တုိ့စိတ္၀င္စားတာကေတာ့ႇ Stock Market  နဲ့ပတ္သက္တဲ့ Policy ျဖစ္ပါတယ္။ Securities and Exchange Law  ထြက္တယ္။ Regulations ထြက္မယ္လုိ့ သိရပါတယ္။ ၿပီးရင္ Regulations နဲ့မၿပီးေသးဘဲ Securities and Exchange Commission    မႇာ ဘယ္သူပါမယ္ဆုိတာ မ်ဳိး Implementation ပုိင္းက အင္မတန္အေရးႀကီးပါတယ္။ Financial Institution Law ကလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။Telecommunication Law  ကေတာ့ ထြက္ၿပီးသြားၿပီ။ အဲ ဒါကလည္း ဆက္လက္အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ရ ဦးမႇာျဖစ္တယ္။ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံသူေတြကေတာ့ Condominium Law  လုိဟာမ်ဳိးကုိ စိတ္၀င္စားၾကပါတယ္။

Central Bank Law  ကုိေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ Central Bank  က ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးဌာနလက္ေအာက္မႇာ မရႇိေတာ့ဘဲ Independent   ျဖစ္သြားၿပီ။ တုိးတက္တဲ့ႏုိင္ငံ ေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမႇာေတာ့ Central Bank  ကCom-pletely Independent  ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမႇာေတာ့ Central Bank  က Independent ျဖစ္သြားၿပီဆုိေပမဲ့ အစုိးရရဲ႕လက္ေအာက္မႇာ ရႇိေနတုန္းပဲျဖစ္တယ္။ တခ်ဳိ႕ႏုိင္ငံ ေတြမႇာဆုိရင္ေတာ့ Governor သက္တမ္းကုန္လုိ့ အေျပာင္း အလဲလုပ္တဲ့အခ်ိန္က်ရင္ သမၼတက ေဆာင္ရြက္ခ်င္ေဆာင္ ရြက္မႇာျဖစ္ေပမဲ့ Central Bank    က Policy သတ္မႇတ္ တာမ်ဳိးကို အစုိးရအေပၚမႇာ မႇီခုိတာမ်ဳိးမရႇိဘဲ လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ဆံုးျဖတ္ခြင့္ရႇိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစုိးရနဲ့တုိင္ပင္တာ မ်ဳိးေတာ့ရႇိပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမႇာေတာ့ Central Bank  က ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးဌာနေအာက္မႇာမရႇိေတာ့တဲ့အတြက္ အစုိးရက ဘတ္ဂ်က္လုိလာရင္ Central Bank ကုိ ေငြထုတ္ ခုိင္းမယ္ဆုိတာမ်ဳိးျဖစ္ဖုိ့နည္းသြားတဲ့အတြက္ အဲဒါေလး တစ္ခုကေတာ့ ေကာင္းသြားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ Completely Independent    လုိ့ေတာ့ ေျပာလုိ့မရေသးဘူး။

တုိင္းျပည္ရဲ့ လုိအပ္ခ်က္နဲ့ကိုက္ညီတဲ႕ မူ၀ါဒေတြခ်မႇတ္ဖို့လုိ

အဓိကအေနနဲ့ Reform  လုပ္တယ္ဆုိတဲ့ေနရာမႇာ Law ဘက္ကၾကည့္ရမႇာထက္ ဒီႏုိင္ငံမႇာ ဘယ္လုိ Policy မ်ဳိး ေတြ လိုအပ္သလဲဆုိတာကုိ အရင္ၾကည့္ရမႇာျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံ ျခားရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈကုိ ဘယ္လုိ  Industry မ်ဳိးေတြမႇာ လုိအပ္ တယ္၊ မလုိအပ္ဘူးဆုိတာနဲ့ Local Market  ကုိ Protect လုပ္ခ်င္တာလားစသျဖင့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ကုိ ပထမဆံုးအေန နဲ့ၾကည့္ရမႇာပါ။ ဥပမာအေနနဲ့ Manufacturing နဲ့ Finan-cial Industry ကုိ နည္းနည္းယႇဥ္ၾကည့္လုိက္မယ္ဆုိရင္Manufacturing Industry မႇာက Scale က ကန့္သတ္ခ်က္ မရႇိဘူး။ Investment    အေနနဲ့ စက္႐ုံတစ္ေထာင္ကေန ႏႇစ္ ေထာင္တုိးသြားရင္လည္း ထပ္ၿပီးခ်ဲ႕ဖုိ့ေနရာက ရႇိေသးတယ္။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီ Investment   မႇာ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏႇီးျမႇဳပ္မႈကုိ ထုိင္း ႏုိင္ငံကလုပ္သလုိမ်ဳိး ၁၀၀ ရာခုိင္ႏႈန္းပုိင္ဆုိင္ခြင့္ (100% Ownership) ေပးရင္လည္း အဆင္ေျပပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ လဲဆုိေတာ့ ဒီ Industryမႇာက ႏုိင္ငံျခားသားအတြက္ေရာ ႏုိင္ငံသားအတြက္ပါ ေနရာရႇိတယ္။ ဒီ Industry တအား တုိးတက္လာတယ္ဆုိရင္ ဥပမာ- ႏုိင္ငံသားက Car Manu-facturer ေတာ့ ျဖစ္ခ်င္မႇျဖစ္ေပမယ့္ Supplier ေနရာမႇာ ရခ်င္ရမယ္၊ အျခား Supporting ပုိင္းမႇာလည္း အခြင့္ အလမ္းေတြ ေပၚလာႏုိင္ပါတယ္။

ႇSector  တစ္ခုနဲ့ တစ္ခုက မတူပါဘူး။ ႏုိင္ငံျခား သားကုိ ကန့္သတ္ခ်က္မရႇိဘဲ ၀င္ခြင့္ေပးလုိ့ရတဲ့ Sector  မ်ဳိးရႇိတယ္။ ၀င္ခ်င္သေလာက္၀င္ခြင့္ေပးလည္းResource  ေတြက ကုန္မသြားပါဘူး။ Financial Industry  လုိမ်ဳိးက် ေတာ့ ခ်ဲ႕ခ်င္သေလာက္ခ်ဲ႕လုိ့မရဘဲ Protect လုပ္ရမယ့္အပုိင္း ေလးေတြရႇိပါတယ္။ ဥပမာ- ဘဏ္ဆယ္ခုကေန ၅၀ တုိး သြားရင္ ဘဏ္တစ္ခုမႇ Profitable မျဖစ္ေတာ့တဲ့အတြက္ အ႐ႈံးေပၚသြားႏုိင္ပါတယ္။ Airlines  လည္း ဒီအတုိင္းပါပဲ။ တုိင္းျပည္တစ္ခုမႇာ Airlines  ႏႇစ္ခု၊ သံုးခုေလာက္ရႇိတဲ့အခ်ိန္ မ်ဳိးမႇာရပ္တည္ႏုိင္ေပမဲ့ ၂၀ ၊ ၃၀ ဆုိရင္ ဘယ္ Airlines  မႇ ရပ္တည္ႏုိင္မႇာမဟုတ္ဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ Market Size အရ တခ်ဳိ႕  Industry  ေတြမႇာက ကုမၸဏီေတြ ကန့္သတ္ခ်က္ မရႇိဘဲ ထားလုိ့ရၿပီး တခ်ဳိ႕  Industry  ေတြမႇာေတာ့ ကန့္ သတ္ခ်က္လုိပါတယ္။

ေျပာခဲ့ၿပီးတဲ့Bank ၊ Insurance ၊ Security  ကုမၸဏီ၊ Airlines နဲ့ TV Station  တုိ့လုိ ခ်ဲ႕ခ်င္သေလာက္ ခ်ဲ႕လုိမရဘဲ ကန့္သတ္ခ်က္ရႇိေနတဲ့ လုပ္ငန္းမ်ဳိးေတြက်ေတာ့  အဲဒီေနရာမႇာ စဥ္းစားရမႇာက ႏုိင္ငံသားကုိ Protection ေပးမလား၊ ဘယ္ေလာက္ထိေပးမလဲ၊ ဘယ္ႏႇႏႇစ္ေပးမလဲ စသျဖင့္ ဏသူငခပ ပုိင္းကုိ စဥ္းစားရမႇာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ ေၾကာင့္ Law ကုိဦးတည္ၿပီး စဥ္းစားရမႇာမဟုတ္ဘဲ ကုိယ့္ တုိင္းျပည္ရဲ႕လုိအပ္ခ်က္နဲ့ ကိုက္ညီတဲ့ Policy ေတြကို ခ်မႇတ္ႏုိင္ဖုိ့ကုိ ဦးတည္ၿပီးစဥ္းစားရမႇာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ အေနနဲ့ Financial Industry ကုိ လံုး၀ဖြင့္ေပးလုိက္ရင္ ႏႇစ္ႏႇစ္၊ သံုးႏႇစ္အတြင္းမႇာ ခဏေလးနဲ့ တအားတုိးတက္သြား တာမ်ဳိး ျဖစ္သြားႏုိင္ၿပီး ျမန္မာျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးတစ္ခုလံုး အတြက္ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းခ်င္ျဖစ္ထြန္းသြားႏုိင္ေပမဲ့ Local Financial Industry    မျဖစ္ထြန္းလာေတာ့ဘဲ ႏုိင္ငံျခားက Financial Industry  က လူေတြပဲ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းသြားႏုိင္ပါ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုိယ္က ဘာလုိခ်င္တာလဲဆုိတာကုိ အရင္စဥ္းစားမယ္၊ ၿပီးမႇ Policy ခ်ၿပီး Law ကို အေကာင္ အထည္ေဖာ္ရမႇာ ျဖစ္ပါတယ္။

တစ္ခုခုကုိ Focus ထားၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို့လုိ

ၤForeign Investment Law    ကေတာ့ အစက ႏုိင္ငံျခားက Investor ေတြအတြက္ ဘာလုပ္ခြင့္ရတယ္၊ မရဘူးဆုိတာ သိပ္မရႇင္းလင္းေပမဲ့ အခုေနာက္ပုိင္းမႇာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး အဆင္ေျပလာတာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက အစိုးရအေနနဲ့ Special Economic Zone ေတြေထာင္ဖုိ့ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ အဲဒီေနရာမႇာ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ့ကေတာ့ Zone ေတြ အမ်ားႀကီးကုိ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္းအေကာင္ အထည္ေဖာ္ဖုိ့ ႀကိဳးစားေနတယ္လုိ့ ျမင္မိပါတယ္။ ထား ၀ယ္လည္း လုပ္ခ်င္တယ္၊ သီလ၀ါလည္း လုပ္ခ်င္တယ္၊ ေက်ာက္ျဖဴလည္းလုပ္ခ်င္တယ္၊ အဲဒါတင္မကဘဲ ဘယ္မႇာ ထပ္လုပ္မလဲဆုိတာပါ စဥ္းစားတယ္။ အေကာင္အထည္ ေဖာ္တဲ့ေနရာမႇာ တစ္ခုမႇ တအားေအာင္ျမင္တယ္၊ တုိးတက္ တယ္လုိ့ေျပာလုိ့ မရေသးပါဘူး။ အကုန္လုံးက အစပ်ဳိးေန တုန္းပဲရႇိေသးတယ္။ အဲဒီေတာ့ အကုန္လံုးကုိ အစပ်ဳိးလုပ္ ေနမယ့္အစား တစ္ခုႏႇစ္ခုကုိ ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္လုိက္ တာကပုိၿပီးအဆင္ေျပမယ္လုိ့ ထင္ပါတယ္။ တစ္ခါတည္းနဲ့ အမ်ားႀကီးလုပ္ေနရင္ လုပ္ႏုိင္တဲ့လူကလည္း သိပ္မရႇိ၊ Management ကလည္းမရႇိဘဲ အင္အားလည္းမရႇိတဲ့အတြက္ အဲဒါက နည္းနည္းအခက္အခဲရႇိမယ္လုိ့ျမင္ပါတယ္။

အေလးထားစဥ္းစားရမယ္႕အခ်က္

ေနာက္တစ္ခ်က္က AEC နဲ့ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာခ်င္တာေလး ရႇိပါတယ္။ ဟုိတေလာက ထုိင္းႏုိင္ငံရဲ႕ Board of Investment  က ျမန္မာႏိုင္ငံ၀န္ႀကီးဌာနက ပုဂၢိဳလ္ေတြကုိ ဖိတ္တဲ့အခါမႇာ ကြၽန္ေတာ္က UMFCCI ရဲ႕ Delegate တစ္ေယာက္အေနနဲ့ ပါသြားပါတယ္။ သူတုိ့တုန္းက ဘယ္ လုိလုပ္ခဲ့တယ္၊ ဘယ္လုိလုပ္ရင္ ေအာင္ျမင္တယ္၊ ရင္းႏႇီး ျမႇဳပ္ႏႇံမႈေတြကုိ ဆြဲေဆာင္ႏုိင္ဖုိ့ ဘယ္လုိလုပ္ရတယ္ဆုိတာ ေတြကုိ ထုိင္းရဲ႕ Board of Investment  က ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ သင္ေပးတာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘာကိုပါ ေတြ႕ရ သလဲဆုိေတာ့  ျမန္မာျပည္အေနနဲ့ Trading  ကုိ လုံး၀ဖြင့္ လုိက္ပါဆုိတာမ်ဳိး ထပ္တလဲလဲ ေနရာမ်ဳိးစံုက ေတာင္းဆုိၿပီး Lobbying လုပ္တာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။ အဲဒီလုိမ်ဳိး Lobbying လုပ္တဲ့အခ်ိန္မႇာ ကုိယ့္ဘက္က ျပန္ဆင္ျခင္ရမႇာ ကေတာ့ Trading ကုိ လံုး၀ဖြင့္လုိက္တယ္ဆုိရင္ Local Industry  ေတြက တကယ္ေအာင္ျမင္ တုိးတက္လာႏုိင္မလား ဆုိတာကုိ သံုးသပ္ဖုိ့ပဲျဖစ္တယ္။

Trading  ကုိလုံး၀ဖြင့္လုိက္ရင္ ႏုိင္ငံျခားက Pro-duct ေတြအမ်ားႀကီး ၀င္လာမႇာျဖစ္တဲ့အတြက္ ေလာေလာ ဆယ္ေတာ့ Consumerေတြအတြက္ ေစ်းႏႈန္းသက္သက္သာ သာနဲ့ရၿပီး အဆင္ေျပသြားႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ Local Industry  ေတြက မတုိးတက္လာေတာ့ဘဲ ပိုက္ဆံမႇန္သမ်က လည္း ႏုိင္ငံျခားကုိပဲ ေရာက္ေတာ့မႇာျဖစ္တယ္။ Local Industry ေတြမတုိးတက္လာဘူးဆုိရင္ ေနာက္ပုိင္းမႇာ အလုပ္ အကုိင္အခြင့္အလမ္းေတြလည္း သိပ္ေပၚလာမႇာမဟုတ္ေတာ့ ဘူး။ က်န္တဲ့တုိင္းျပည္ေတြက တအားေတာင္းဆုိေနလုိ့ Trading ကုိလံုး၀ဖြင့္လုိက္မယ္ဆုိရင္ ကုိယ့္တုိင္းျပည္အတြက္ အက်ဳိးရႇိမယ္၊မရႇိဘူးဆိုတာကုိစဥ္းစားရမႇာျဖစ္ပါတယ္။